WEKSEL IN BLANCO – CZY WARTO GO PODPISYWAĆ, A JEŻELI TAK TO NA CO ZWRÓCIĆ SZCZEGÓLNĄ UWAGĘ?
Na co trzeba zwrócić uwagę i czego być świadomym, gdy złożysz podpis na dokumencie zatytułowanym WEKSEL, czyli kilka uwag jak postępować w przypadku podpisania weksla in blanco (weksla niezupełnego).
WEKSEL IN BLANCO – CZYM JEST?
W pierwszej kolejności, tytułem wstępu, należy wskazać czym w ogóle jest WEKSEL IN BLANCO.
Weksel in blanco, zwany także wekslem niezupełnym jest jednym ze sposobów zabezpieczenia wierzytelności. Weksel in blanco to podpisany przez dłużnika blankiet wekslowy, który nie ma uzupełnionego co najmniej jednego elementu. Czyli np. może nie posiadać wskazanej daty czy miejsca płatności, wysokości należnej kwoty, remitenta (osoby, na rzecz której ma być dokonana płatność na podstawie weksla). Najczęściej stosowane są weksle, które nie mają żadnego z powyżej wskazanych elementów oprócz podpisu dłużnika lub poręczyciela (awalisty) i zwrotu „zapłacę za ten weksel”.
Jeśli wierzyciel zdecyduje się na użycie weksla, uzupełnia samodzielnie jego pozostałe elementy i na jego podstawie wszczyna postępowanie sądowe, a następnie egzekucyjne.
NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ PRZED ZŁOŻENIEM PODPISU NA WEKSLU IN BLANCO W KONTEKSCIE ZABEZPIECZENIA WŁASNYCH INTERESÓW
Po pierwsze, SZANUJ SWÓJ PODPIS ! i rozważ celowość oraz zasadność ustanowienia takiego zabezpieczenia z punktu widzenia ochrony swoich interesów.
Należy być bowiem świadomym, jakie konsekwencje mogą wiązać się ze złożeniem w naszym codziennym życiu podpisu pod jakimkolwiek dokumentem kreującym powstanie po naszej stronie zobowiązania, a tym bardziej należy ze szczególną rozwagą i ostrożnością zastanowić się nad złożeniem podpisu na gotowym blankciecie lub kartce papieru, na której znajduje się co najmniej słowo „WEKSEL”, oraz „ZAPŁACĘ ZA TEN WEKSEL NA RZECZ (…)”.
Oczywiście, do chwili uzupełnienia takiego dokumentu jakim jest WEKSEL – żadne zobowiązanie do zapłaty po stronie podpisującego nie powstaje, ale już z chwilą gdy taki dokument będzie zawierać takie dane jak: [1] nazwę „weksel”, [2] bezwarunkowe polecenie zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, [3] oznaczenie podmiotu /osoby, która ma zapłacić, [4] oznaczenie terminu płatności, [5] oznaczenie miejsca płatności, [6] oznaczenie podmiotu na rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonania, [7] oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla, [8] podpis wystawcy weksla, wówczas taki dokument może być już podstawą do żądania od podmiotów, które się na takim wekslu podpisały -tj. zaciągnęły zobowiązanie wekslowe, aby zapłaciły podmiotowi wskazanemu na wekslu, w dacie jaka została na nim wskazana kwotę, o jaką weksel został uzupełniony.
Co bowiem istotne, weksel stanowi bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty określonej sumy pieniężnej określonej osoby na rzecz określonego podmiotu, stanowiące w istocie swoiste uznanie długu względem danej osoby, a co z tym związane dokument jakim jest WEKSEL (sam w sobie) stanowi podstawę do wystąpienia z powództwem do sądu, który to sąd władny jest procedować w oparciu o „szybszą” procedurę pozwalającą na ewentualne wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym (z reguły w trybie niejawnym), co pozwoli następnie na sprawne prowadzenie postępowania egzekucyjnego.
Przed złożeniem podpisu na wekslu, należy się zatem liczyć z tym, że podmiot który posiada (otrzymał) taki dokument, może go uzupełnić i wpisać brakujące elementy, tak aby dokument ten stał się pełnowartościowym wekslem, pozwalającym na sprawne dochodzenie należności w postępowaniu sądowym, a następnie egzekucyjnym. W przypadku, gdy weksel zostanie bowiem należycie wypełniony, a jego prawdziwość i treść nie nasuwa wątpliwości, w sytuacji skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, sąd będzie władny do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Taki nakaz zapłaty po upływu 14 dni stanie się natychmiast wykonalny, a ewentualnie wniesienie zarzutów od nakazu zapłaty, nie wstrzyma prowadzoneo już postępowania egzekucyjnego.
Przed złożeniem podpisu na wekslu należy zatem rozważyć wszystkie „za: i „przeciw” tego rodzaju zabezpieczenia, tj. zastanowić się nad wszystkimi konsekwencjami jakie rodzi weksel in blanco w przypadku braku możliwości realizacji (celowo bądź niezawinienie) zaciągniętych umownie zobowiązań, a najlepiej należy skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej, która doradzi w opraciu o konkretnie (indywidualnie) przedstawiony w sprawie przypadek.
CO GDY JUŻ ZŁOŻYŁEŚ PODPIS NA WEKSLU?
Często w życiu codziennym, w szczególności w sytuacji starania się o udzielenie kredytu czy pożyczki, instytucje kredytowe czy pożyczkowe, jako jeden z warunków uzależniających zawarcie umowy, stawiają przed drugą stroną koniecznośc wystawienia weksla in blanco, który na chwilę wydania go drugiej stronie nie został wypełniony, w tym nie zawiera zarówno daty płatności, jak i kwoty na którą ostatecznie będzie opiewał weksel.
Mając zatem na celu ochrone swoich własnych interesów, należy po pierwsze sporządzić kopię takiego dokumentu (weksla), a po drugie należy domagać się ustalenia z potencjalnym wierzycielem (podmiotem który otrzymał weksel), zasad/warunków, na jakich dokument na którym przecież złożyliśmy swój podpis, a który zawiera wyraz „WEKSEL”, może zostać uzupełniony, w szczególności w zakresie miejsca, terminu płatności, kwoty na jaką weksel może zostać uzupełniony itp.
W tym celu należy dopilnować aby zostało sporządzony dokument w postaci tzw. POROZUMIENIA- DEKLARACJI WEKSLOWEJ, określającej kiedy i na jakich zadach podmiot, który znajduje się w posiadaniu weksla, może go uzupełnić. Takie porozumienie pozwoli zabezpieczyć interesy podmiotów zobowiązanych wekslowo (potencjalnych dłużników), że weksel na którym złożyli podpis zostanie uzupełniony zgodnie z warunkami określonymi w deklaracji wekslowej, inaczej mówiąc ma służyć temu, aby posiadać weksla nie uzupełnił go w sposób dowolny. Ważne aby taka deklaracja wekslowa (porozumienie) zawarta została w formie pisemnej (zwłaszcza w kontekście ewentualnych celów dowodowych, co może ułatwić dochodzenie swoich prawa w sądzie w sytuacji ewentualnego wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, wydanego na podstawie uzupełnionego w sposób dowolny/ sprzecznie z deklaracją, weksla).
Podsumowując: Należy szczególnie ostrożnie podchodzić do zabezpieczenia jakim jest zobowiązanie wekslowe, w kontekście konsekwencji jakie takie zobowiązanie za sobą pociąga dla potencjalnego dłużnika, w przypadku niemożności realizacji zobowiązania, tak zawinionego, jak i niezwinionego, zwłaszcza mając na uwadze łatwość dochodzenia praw z weksla w sądzie (uproszczona procedura, sprawy rozpatrywane na posiedzeniu niejawnym) i szybkości postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie wydanego nakazu zapłaty.
Jeżeli zatem masz jakieś wątpliwośći, lub artykuł Cię zainteresował – zapraszamy do jego komentowania, a w indywidualnych sprawach zapraszamy do kontaktu z NAMI – postaramy się pomóc i doradzić